اعمال شب عید فطر

شب عید فطر از جمله لیالی شریفه است. در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن احادیثی روایت کرده‌اند که آن شب کمتر از شب قدر نیست. در مفاتیح‌الجنان، برای این شب انجام چند عمل مستحب را سفارش کرده‌اند.

اعمال شب عید فطر

اعمال مخصوص شب عید فطر عبارت‌اند از:

1. غسل
2. احیا
3. تکبیر
4. ذکر
5. زیارت امام‌حسین(علیه‌السلام)
6. نماز

در این مقاله، به‌طور کامل اعمال شب عید فطر را شرح می‌دهیم.

غسل

غسل کردن هنگامی‌ که آفتاب غروب کرد.

احیا

احیا و شب‌زنده‌داری به نماز و دعا و استغفار و درخواست از خداوند و بیتوته (شب‌زنده‌داری) در مسجد.

تکبیرهای عید فطر

در شب عید فطر پس از نماز مغرب و عشا و در روز عید فطر، بعد از نماز صبح و نماز عید بخواند:

اللّٰهُ أَکْبَرُ اللّٰهُ أَکْبَرُ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَ اللّٰهُ أَکْبَرُ اللّٰهُ أَکْبَرُ وَ لِلّٰهِ الْحَمْدُ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلَیٰ مَا هَدانا، وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلَیٰ مَا أَوْلانا.

خدا بزرگ‌تر است. خدا بزرگ‌تر است. معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ‌تر است و خدای را سپاس و سپاس خدای را بر آنچه ما را بدان هدایت کرد و او را شکر بر آنچه به ما ارزانی داشت.

ذکر پس از نماز مغرب و نافله

چون نماز مغرب و نافلۀ آن را خواند، دست‌ها را به‌جانب آسمان بلند کند و بگوید:

یَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ، یَا ذَا الْجُودِ، یَا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ وَ ناصِرَهُ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِی کُلَّ ذَنْبٍ أَحْصَیْتَهُ وَ هُوَ عِنْدَکَ فِی کِتابٍ مُبِینٍ.

ای صاحب نعمت و کرم، ای دارای جود، ای برگزینندۀ محمّد و ای یاور او، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و بر من بیامرز هر گناهی که شماره نمودی‌اش و آن پیش تو در کتابی آشکار است.

پس به سجده رود و در سجده، صد مرتبه بگوید: «أَتُوبُ إِلَی اللّٰهِ؛ به‌سوی خدا توبه می‌کنم.» سپس هر حاجتی که دارد از خدا بخوهد که به خواست خدا برآورده خواهد شد.

زیارت امام‌حسین(ع)

امام‌حسین(علیه‌السلام) را زیارت کند که فضیلت بسیار دارد.

ذکر «یا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَی الْبَرِیهِ»

ده مرتبه بگوید:

یَا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّهِ یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّهِ یَا صَاحِبَ الْمَوَاهِبِ السَّنِیَّهِ.
اى خدایى که فضل و کرمت بر خلق دایم است و دو دست ‏عطا و بخششت به‌جانب بندگان دراز است، اى صاحب بخشش‌هاى بزرگ.

صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ خَیْرِ الْوَرَى سَجِیَّهً وَ اغْفِرْ لَنَا یَا ذَا الْعُلَى فِی هَذِهِ الْعَشِیَّهِ.
درود فرست بر محمد و آلش که در اصل خلقت و فطرت بهترین خلقند. اى خداى بلندمرتبه در همین شب گناه ما را ببخش.

ده رکعت نماز

ده رکعت نماز از به‌صورت دو رکعتی بخواند، در هر رکعت سوره «حمد» را یک بار و سوره «توحید» را ده بار و به‌جاى ذکر تسبیح رکوع و سجده، بگوید:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ.
پاک و منزه است خدا و ستایش مخصوص خداست و خدایی جز خدای یگانه نیست و خدا بزرگ‌تر است.

هنگامی که از ده رکعت فراغت یافت، هزار مرتبه استغفار کند و پس از استغفار سر به سجده گذارد و در حال سجده بگوید:

یا حَی یا قَیومُ یا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ یا رَحْمَانَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَهِ وَ رَحِیمَهُمَا یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ یا إِلَهَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی وَ صَلاتِی وَ قِیامِی.

ای زنده به خود پاینده، ای دارای بزرگی و بزرگواری، ای بخشنده دنیا و آخرت و ای مهربان دنیا و آخرت، ای مهربان‌ترین مهربانان، ای معبود گذشتگان و آیندگان، گناهم را بیامرز، و روزه و نماز و شب‌زنده‌داری‌ام را بپذیر.

دو رکعت نماز حاجت و آمرزش گناهان

دو رکعت نماز به جا آورد. در رکعت اول پس از سوره «حمد»، هزار مرتبه «توحید» و در رکعت دوم، یک مرتبه» بخواند. پس از سلام سر به سجده گذارد و «صد مرتبه» بگوید: «أَتُوبُ إِلَی اللّٰهِ؛ به‌سوی خدا می‌پویم.»

آن‌گاه بگوید:

یَا ذَا الْمَنِّ وَ الْجُودِ، یَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ، یَا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ افْعَلْ بِی کَذا وَ کَذا. (به‌جای «کذا و کذا» حاجات خود را بخواهد.)

ای دارای نعمت و جود، ای صاحب بخشش و عطا، ای برگزینندۀ محمّد (درود خدا بر او و خاندانش). بر محمّد و خاندانش درود فرست و با من چنین و چنان کن.

در روایت آورده‌اند که حضرت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) این دو رکعت نماز را به این کیفیت به جا می‌آورد، سپس سر از سجده برمی‌داشت و می‌فرمود: به‌حق آن خدایی که جانم در دست قدرت اوست، هرکه این نماز را به جا آورد، هر حاجت که از خدا بطلبد به یقین عطا فرماید و اگر به شماره ریگ‌های بیابان گناه داشته باشد، خدا آن‌ها را بیامرزد.

در روایت دیگری به‌جای هزار مرتبه سوره «توحید»، صد مرتبه وارد شده؛ اما این نماز را باید پس از نماز مغرب و نافله آن به جا آور.

پس از پایان نماز این دعا را بخوانید:

یا اللَّهُ یا اللَّهُ یا اللَّهُ یا رَحْمَانُ یا اللَّهُ یا رَحِیمُ یا اللَّهُ یا مَلِکُ یا اللَّهُ یا قُدُّوسُ یا اللَّهُ یا سَلامُ یا اللَّهُ یا مُؤْمِنُ یا اللَّهُ یا مُهَیمِنُ یا اللَّهُ یا عَزِیزُ یا اللَّهُ یا جَبَّارُ.

ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای مهربان، ای خدا، ای بخشنده، ای خدا، ای فرمانروا، ای خدا، ای پاک، ای خدا، ای سلام، ای خدا، ای ایمنی‌بخش، ای خدا، ای چیره‌گر، ای خدا، ای عزتمند، ای خدا، ای جبار.

یا اللَّهُ یا مُتَکَبِّرُ یا اللَّهُ یا خَالِقُ یا اللَّهُ یا بَارِئُ یا اللَّهُ یا مُصَوِّرُ یا اللَّهُ یا عَالِمُ یا اللَّهُ یا عَظِیمُ یا اللَّهُ یا عَلِیمُ یا اللَّهُ یا کَرِیمُ یا اللَّهُ یا حَلِیمُ یا اللَّهُ یا حَکِیمُ.

ای خدا، ای بزرگ‌منش، ای خدا، ای آفریننده، ای خدا، ای پدیدآورنده، ای خدا، ای صورتگر، ای خدا، ای دانا، ای خدا، ای بزرگ، ای خدا، ای آگاه، ای خدا، ای کریم، ای خدا، ای بردبار، ای خدا، ای فرزانه.

یا اللَّهُ یا سَمِیعُ یا اللَّهُ یا بَصِیرُ یا اللَّهُ یا قَرِیبُ یا اللَّهُ یا مُجِیبُ یا اللَّهُ یا جَوَادُ یا اللَّهُ یا مَاجِدُ یا اللَّهُ یا مَلِی یا اللَّهُ یا وَفِی یا اللَّهُ یا مَوْلَی یا اللَّهُ یا قَاضِی.

ای خدا، ای شنوا، ای خدا، ای بینا، ای خدا، ای نزدیک، ای خدا، ای اجابت‌کننده، ای خدا، ای سخاوتمند، ای خدا، ای بزرگوار، ای خدا، ای نیرومند، ای خدا، ای وفادار، ای خدا، ای سرپرست، ای خدا، ای داور.

یا اللَّهُ یا سَرِیعُ یا اللَّهُ یا شَدِیدُ یا اللَّهُ یا رَئُُوفُ یا اللَّهُ یا رَقِیبُ یا اللَّهُ یا مَجِیدُ یا اللَّهُ یا حَفِیظُ یا اللَّهُ یا مُحِیطُ یا اللَّهُ یا سَیدَ السَّادَاتِ.

ای خدا، ای سریع، ای خدا، ای سخت‌گیر، ای خدا، ای مهربان، ای خدا، ای نگهبان، ای خدا، ای باشکو، ای خدا، ای نگهدار، ای خدا، ای فراگیر، ای خدا، ای آقای آقایان.

یا اللَّهُ یا أَوَّلُ یا اللَّهُ یا آخِرُ یا اللَّهُ یا ظَاهِرُ یا اللَّهُ یا بَاطِنُ یا اللَّهُ یا فَاخِرُ یا اللَّهُ یا قَاهِرُ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا وَدُودُ.

ای خدا، ای آغاز، ای خدا، ای انجام، ای خدا، ای آشکار، ای خدا، ای نهان، ای خدا، ای فخرکننده، ای خدا، ای چیره، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای دوست.

یا اللَّهُ یا نُورُ یا اللَّهُ یا رَافِعُ یا اللَّهُ یا مَانِعُ یا اللَّهُ یا دَافِعُ یا اللَّهُ یا فَاتِحُ یا اللَّهُ یا نَفَّاحُ نَفَّاعُ یا اللَّهُ یا جَلِیلُ یا اللَّهُ یا جَمِیلُ یا اللَّهُ یا شَهِیدُ.

ای خدا، ای نور، ای خدا، ای بالابرنده، ای خدا، ای بازدارنده، ای خدا، ای دفع‌کننده، ای خدا، ای گشاینده، ای خدا، ای بهره‌رسان، ای خدا، ای باشکوه، ای خدا، ای زیبا، ای خدا، ای گواه.

یا اللَّهُ یا شَاهِدُ یا اللَّهُ یا مُغِیثُ یا اللَّهُ یا حَبِیبُ یا اللَّهُ یا فَاطِرُ یا اللَّهُ یا مُطَهِّرُ یا اللَّهُ یا مَلِکُ، (مَلِیکُ).

ای خدا، ای شاهد، ای خدا، ای فریادرس، ای خدا، ای حبیب، ای خدا، ای آفریننده، ای خدا، ای پاک‌کننده، ای خدا، ای پادشاه.

یا اللَّهُ یا مُقْتَدِرُ یا اللَّهُ یا قَابِضُ یا اللَّهُ یا بَاسِطُ یا اللَّهُ یا مُحْیی یا اللَّهُ یا مُمِیتُ یا اللَّهُ یا بَاعِثُ یا اللَّهُ یا وَارِثُ یا اللَّهُ یا مُعْطِی یا اللَّهُ یا مُفْضِلُ.

ای خدا، ای نیرومند، ای خدا ای قبض‌کننده، ای خدا، ای گستراننده، ای خدا، ای زنده‌کننده، ای خدا، ای میراننده، ای خدا، ای برانگیزاننده، ای خدا، ای وارث، ای خدا، ای عطابخش، ای خدا، ای برتری داده‌شده.

یا اللَّهُ یا مُنْعِمُ یا اللَّهُ یا حَقُّ یا اللَّهُ یا مُبِینُ یا اللَّهُ یا طَیبُ یا اللَّهُ یا مُحْسِنُ یا اللَّهُ یا مُجْمِلُ یا اللَّهُ یا مُبْدِئُ یا اللَّهُ یا مُعِیدُ یا اللَّهُ یا بَارِئُ یا اللَّهُ یا بَدِیعُ.

ای خدا، ای نعمت‌دهنده، ای خدا، ای حق، ای خدا، ای آشکار، ای خدا، ای پاکیزه، ای خدا، ای نیکوکار، ای خدا، ای زیباکار، ای آغازگر، ای خدا، ای بازآور، ای خدا، ای پدیدآور، ای خدا، ای نوآفرین.

یا اللَّهُ یا هَادِی یا اللَّهُ یا کَافِی یا اللَّهُ یا شَافِی یا اللَّهُ یا عَلِی یا اللَّهُ یا عَظِیمُ یا اللَّهُ یا حَنَّانُ یا اللَّهُ یا مَنَّانُ یا اللَّهُ یا ذَا الطَّوْلِ یا اللَّهُ یا مُتَعَالِی.

ای خدا، ای هدایتگر، ای خدا، ای کفایت‌کننده، ای خدا، ای شفابخش، ای خدا، ای بلندپایه، ای خدا، ای بزرگ، ای خدا، ای مهربان، ای خدا، ای نعمت‌بخش، ای خدا، ای عطابخش، ای خدا، ای برتر.

یا اللَّهُ یا عَدْلُ یا اللَّهُ یا ذَا الْمَعَارِجِ یا اللَّهُ یا صَادِقُ یا اللَّهُ یا صَدُوقُ، یا اللَّهُ یا دَیانُ یا اللَّهُ یا بَاقِی یا اللَّهُ یا وَاقِی یا اللَّهُ یا ذَا الْجَلالِ یا اللَّهُ یا ذَا الْإِکْرَامِ.

ای خدا، ای دادگر، ای خدا، ای صاحب مراتب بلند، ای خدا، ای راستگو، ای خدا، ای راست‌پیشه، ای خدا، ای جزادهنده، ای خدا، ای پایدار، ای خدا، ای نگهدار، ای خدا، ای صاحب بزرگی، ای خدا، ای دارای بزرگواری.

یا اللَّهُ یا مَحْمُودُ یا اللَّهُ یا مَعْبُودُ یا اللَّهُ یا صَانِعُ یا اللَّهُ یا مُعِینُ یا اللَّهُ یا مُکَوِّنُ یا اللَّهُ یا فَعَّالُ یا اللَّهُ یا لَطِیفُ یا اللَّهُ یا غَفُورُ یا اللَّهُ (یا جَلِیلُ یا اللّهُ) یا شَکُورُ.

ای خدا، ای پسندیده، ای خدا، ای پرستیده، ای خدا، ای سازنده، ای خدا، ای یاری‌ده، ای خدا، ای پدیدآورنده، ای خدا، ای پرکار، ای خدا، ای لطیف، ای خدا، ای آمرزنده، ای خدا، ای سپاسگزار.

یا اللَّهُ یا نُورُ یا اللَّهُ یا قَدِیرُ (قَدِیمُ) یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ یا اللَّهُ یا رَبَّاهْ.

ای خدا، ای نور، ای خدا، ای توانا، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار، ای خدا، ای پروردگار.

یا اللَّهُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَمُنَّ عَلَی بِرِضَاکَ وَ تَعْفُوَ عَنِّی بِحِلْمِکَ وَ تُوَسِّعَ عَلَی مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ الطَّیبِ وَ مِنْ حَیثُ أَحْتَسِبُ وَ مِنْ حَیثُ لا أَحْتَسِبُ فَإِنِّی عَبْدُکَ لَیسَ لِی أَحَدٌ سِوَاکَ وَ لا أَحَدٌ أَسْأَلُهُ غَیرُکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ مَا شَاءَ اللَّهُ لا قُوَّهَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ.

ای خدا، از تو درخواست می‌کنم که بر محمد و خاندان محمد درود فرستی و به خشنودی‌ات بر من منت نهی و به بردباری‌ات از من درگذری و از روزی حلال پاکیزه‌ات به من بگستری، از جایی که گمان می‌برم و از جایی ‌که گمان نمی‌برم. من بنده توأم و کسی را جز تو ندارم و نه احدی غیر تو که از او گدایی کنم، ای مهربان‌ترین مهربانان. آنچه را خدا خواهد شود، نیرویی نیست جز به خدای برتر بزرگ.

پس به سجده می‌روی و می‌گویی:

یا اللَّهُ یا اللَّهُ یا اللَّهُ یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ یا مُنْزِلَ الْبَرَکَاتِ بِکَ تُنْزَلُ کُلُّ حَاجَهٍ أَسْأَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ فِی مَخْزُونِ الْغَیبِ عِنْدَکَ وَ الْأَسْمَاءِ الْمَشْهُورَاتِ عِنْدَکَ الْمَکْتُوبَهِ عَلَی سُرَادِقِ عَرْشِکَ أَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْبَلَ مِنِّی شَهْرَ رَمَضَانَ وَ تَکْتُبَنِی مِنَ الْوَافِدِینَ إِلَی بَیتِکَ الْحَرَامِ وَ تَصْفَحَ لِی عَنِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ وَ تَسْتَخْرِجَ لِی یا رَبِّ کُنُوزَکَ یا رَحْمَانُ.

ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای پروردگار، ای پروردگار، ای پروردگار، ای فروفرستندۀ برکات، به عنایت تو هر حاجتی فرود آورده شود. از تو درخواست می‌کنم، به هر نامی که در خزانۀ غیب نزد توست و نام‌های مشهور در پیشگاهت که بر سراپردۀ عرشت نوشته شده، اینکه بر محمد و خاندان محمد درود فرستی و ماه رمضان را از من بپذیری و مرا در شمار واردان به خانۀ محترمت بنویسی و از گناهان من چشم‌پوشی و گنج‌های خود را برایم بیرون آوری، ای مهربان.

چهارده رکعت نماز، ثواب چهل‌ساله

چهارده رکعت نماز کند، در هر رکعت سوره «حمد» و «آیه الکرسی» و سه مرتبه سوره «توحید» را قرائت کن تا در برابر هر رکعتی ثواب عبادت چهل سال و عبادت هرکه در آن ماه روزه گرفته و نماز خوانده، برایت باشد.

غسل در آخر شب

شیخ طوسی(رحمت‌الله) در کتاب «مصباح» می‌فرماید که در آخر شب غسل به جای آر و تا طلوع فجر در جای نماز خود بنشین.

لازم به ذکر است در نرم‌افزار نسیم رضوان، بخشی تحت عنوان مفاتیح‌الجنان برای کاربران تهیه شده است. برای مشاهدۀ دعاها، زیارات و اعمال سایر ماه‌ها می‌توانید به این بخش مراجعه کنید.

بنر استوری اعمال شب عید فطر

دانلود عکس بالا با کیفیت اصلی