اعمال روز عید فطر
روز اول ماه شوال، روز عید فطر است و در روایات متعدد از ائمۀ اطهار(علیهمالسلام) برای این روز مبارک انجام چند عمل سفارش شده است.
اعمال روز عید فطر
اعمال روز عید فطر عبارتاند از:
- تکبیر
- غسل
- افطار کردن
- آراستن خود
- نماز عید فطر
- دعا
- کنار گذاشتن زکات فطره
- زیارت امامحسین(ع)
- دعای ندبه
در این مقاله، بهطور مفصل به اعمال روز عید فطر میپردازیم.
تکبیرهای عید فطر
در شب عید فطر پس از نماز مغرب و عشا و در روز عید فطر، بعد از نماز صبح و نماز عید بخواند:
اللّٰهُ أَکْبَرُ اللّٰهُ أَکْبَرُ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَ اللّٰهُ أَکْبَرُ اللّٰهُ أَکْبَرُ وَ لِلّٰهِ الْحَمْدُ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلَیٰ مَا هَدانا، وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلَیٰ مَا أَوْلانا.
خدا بزرگتر است. خدا بزرگتر است. معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر است و خدای را سپاس و سپاس خدای را بر آنچه ما را بدان هدایت کرد و او را شکر بر آنچه به ما ارزانی داشت.
زکات فطره
کنار گذاشتن زکات فطره پیش از نماز عید، به شرحی که در کتابهای فقهی آوردهاند:
بدان که زکات فطره، واجب مؤکد و شرط قبولی روزه ماه رمضان و سبب حفظ انسان تا سال آینده است و حقتعالی در این آیۀ شریفۀ ﴿قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکّى وَ ذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلّى﴾ زکات را مقدّم بر نماز ذکر فرموده است.
غسل
غسل است و بهتر آن است اگر ممکن شود آن را در نهر انجام دهد. وقت آن پس از طلوع سپیدهدم است تا زمان به جا آوردن نماز عید. چنانکه شیخ میفرماید و در روایتی آوردهاند که غسل را در زیر سقف پوشیده به جا آور و چون خواستی غسل کنی بگو:
اللّهُمَّ إِیماناً بِکَ وَ تَصْدِیقاً بِکِتابِکَ وَ اتِّباعَ سُنَّهِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ.
خدایا، فقط برای ایمان به تو و تصدیق به کتاب تو و پیروی از روش پیامبر تو، محمّد درود خدا بر او و خاندانش باد.
آنگاه «بسم اللّه» بگو و غسل را به جای آر و هنگامیکه از غسل فارغ شدی بگو:
اللّهُمَّ اجْعَلْهُ کَفَّارَهً لِذُنُوبِی وَ طَهِّرْ دِینِی، اللّهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الدَّنَسَ.
خدایا، این غسل را جبران گناهانم قرار ده و دینم را (از شرک و ناخالصی) پاک کن. خدایا، هر آلودگی را از من برطرف فرما.
آراستن خود
پوشیدن جامۀ نیکو و به کار بردن بوی خوش، رفتن به صحرا برای به جا آوردن نماز عید در زیر آسمان در غیر شهر مکه.
افطار کردن قبل از نماز عید فطر
افطار کردن پیش از نماز عید، در اول روز و بهتر آن است که با خرما یا شیرینی باشد. شیخ مفید(رحمتالله) میفرماید: «خوردن مقدار کمی از تربت سیدالشهدا که از هر دردی شفاست، مستحب است.»
دعای «اللّهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ فِى هذَا الْیَوْمِ»
چون برای رفتن به نماز عید آماده شدی، بیرون نرو مگر پس از طلوع آفتاب و بخوان دعاهایی را که سید بن طاووس در کتاب «اقبال» نقل میکند؛ از جمله ابوحمزه ثمالی از امامباقر(علیهالسلام) روایت میکند که هنگامی که برای نماز عید فطر و قربان و جمعه آمادۀ بیرون رفتن شدی، این دعا را بخوان:
اللّهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ فِى هذَا الْیَوْمِ أَوْ تَعَبَّأَ أَوْ أَعَدَّ وَ اسْتَعَدَّ لِوِفادَهٍ إِلى مَخْلُوقٍ رَجاءَ رِفْدِهِ وَ نَوافِلِهِ وَ فَواضِلِهِ وَ عَطایَاهُ فَإِنَّ إِلَیْکَ یَا سَیِّدِى تَهْیِئَتِى وَ تَعْبِئَتِى وَ إِعْدادِى وَ اسْتِعْدادِى رَجاءَ رِفْدِکَ وَ جَوائِزِکَ وَ نَوافِلِکَ وَ فَواضِلِکَ وَ فَضائِلِکَ وَ عَطایاکَ، وَ قَدْ غَدَوْتُ إِلى عِیدٍ مِنْ أَعْیادِ أُمَّهِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ،
خدایا، هرکس در این روز آماده شد یا نیت کرد یا مهیا و مستعد شد، برای ورود به درگاه یکی از بندگانت به امید جایزهها و صلهها و بهرهها و عطاها، ولی ای آقای من آماده شدن و قصد کردن و مهیا و مستعد شدن من فقط بهجانب توست به امید جایزهها و صلهها و بهرهها و عطاهایت، اینک صبح کردم در عیدی از اعیاد امت پیامبرت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش)،
وَ لَمْ أَفِدْ إِلَیْکَ الْیَوْمَ بِعَمَلٍ صالِحٍ أَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ، وَ لَا تَوَجَّهْتُ بِمَخْلُوقٍ أَمَّلْتُهُ، وَ لکِنْ أَتَیْتُکَ خاضِعاً مُقِرّاً بِذُنُوبِى وَ إِساءَتِى إِلى نَفْسِى، فَیا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ اغْفِرْ لِىَ الْعَظِیمَ مِنْ ذُنُوبِى، فَإِنَّهُ لَایَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظامَ إِلّا أَنْتَ، یَا لَا إِلهَ إِلّا أَنْتَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
درحالیکه به عمل صالحی که به آن تکیه کنم و آن را پیش آورده باشم بر تو وارد نشدم و به مخلوقی که آرزومندش باشم رو نکردم؛ بلکه در حال فروتنی فقط بهسوی تو آمدهام و به گناه و بدی نسبت به خویش اعتراف دارم، پس ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ، گناهان بزرگم را بیامرز که گناهان بزرگ را جز تو نیامرزد، ای که معبودی جز تو نیست، ای مهربانترین مهربانان.
نماز عید فطر
خواندن نماز عید است و آن دو رکعت است:
در رکعت اول سورههای «حمد» و «اعلی» و پس از سوره «حمد» و «اعلی»، «پنج تکبیر» بگو و بعد از هر تکبیری دست به قنوت بردار و بگو:
اللّهُمَّ أَهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَ الْعَظَمَهِ، وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ، وَ أَهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَهِ، وَ أَهْلَ التَّقْوى وَ الْمَغْفِرَهِ، أَسْأَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَوْمِ الَّذِى جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عِیداً، وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً و شَرَفاً وَ مَزِیداً أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُدْخِلَنِى فِى کُلِّ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تُخْرِجَنِى مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ أجْمَعِین. اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ خَیْرَ مَا سَأَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ، وَ أَعُوذُ بِکَ فِیهِ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ.
خدایا، ای اهل بزرگی و عظمت و ای اهل جود و قدرت مطلق و اهل گذشت و رحمت و اهل تقوا و مغفرت، از تو درخواست میکنم به حق این روز که برای مسلمانان عید قرار دادی و برای محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) ذخیره و فزونی در برتری و مزیت، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا در هر خیری که محمّد و خاندان محمّد را وارد کردی، وارد کنی و از هر شرّی که محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را بیرون آوردی مرا بیرون آوری. خدایا از تو درخواست میکنم، بهترین چیزی که بندگان شایستهات درخواست کردند و به تو پناه میآورم از آنچه بندگان شایستهات به تو پناه بردند.
پس «تکبیر ششم» را بگو و به رکوع رو و پس از رکوع و سجود برای رکعت دوم برخیز و پس از سوره «حمد»، سوره «شمس» را بخوان. سپس «چهار تکبیر» بگو و پس از هر تکبیری دست به قنوت بردار و همان دعا را بخوان. چون فارغ شدی، «پنجمین تکبیر» را بگو و به رکوع رو و نماز را به پایان برسان و پس از سلام تسبیح حضرت زهرا را بخوان.
پس از نماز عید، دعاهای بسیاری واردشده که شاید بهترین آنها، «دعای چهلوششم» صحیفه کامله سجادیه باشد.
مستحب است نماز عید زیر آسمان و روی زمین بدون فرش واقع شود و از جایگاه نماز، از غیر آن راهی که به نماز آمده بودی بازگرد و برای قبول شدن اعمال برای برادران دینی خود دعا کن.
دعای «اللّهُمَّ إِنِّی تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ»
پس از نماز عید این دعا را بخوان:
اللَّهُمَّ إِنِّی تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ أَمَامِی وَ عَلِیٍّ مِنْ خَلْفِی عَنْ یَمِینِی وَ أَئِمَّتِی عَنْ یَسَارِی،
خدایا بهسوى تو روى مىآورم به محمد پیشرویم و على از پشتسرم و از سمت راستم و امامانم از سمت چپم
أَسْتَتِرُ بِهِمْ مِنْ عَذَابِکَ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ زُلْفَى، لَا أَجِدُ أَحَداً أَقْرَبَ إِلَیْکَ مِنْهُمْ،
خود را مىپوشانم با ایشان از عذاب و بهسوى تو تقرب مىجویم نزدیکىاى که هیچکس را نمىیابم که نزدیکتر باشد بهسوى تو از آنها،
فَهُمْ أَئِمَّتِی فَآمِنْ بِهِمْ خَوْفِی مِنْ عِقَابِکَ وَ سَخَطِکَ وَ أَدْخِلْنِی بِرَحْمَتِکَ فِی عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ.
پس آنها امامان من هستند. به حق آنها ترسم را از عذابت و خشمت ایمن ساز و به حق رحمت خودت مرا در بندگان صالحت داخل گردان.
أَصْبَحْتُ بِاللَّهِ مُؤْمِناً مُخْلِصاً عَلَى دِینِ مُحَمَّدٍ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَى دِینِ عَلِیٍّ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَى دِینِ الْأَوْصِیَاءِ وَ سُنَّتِهِمْ،
صبح کردم، مؤمن به خدا و مخلص بر دین محمد و سنت او و بر دین على و سنتش و بر دین اوصیاى وى و سنت آنها،
آمَنْتُ بِسِرِّهِمْ وَ عَلَانِیَتِهِمْ وَ أَرْغَبُ إِلَى اللَّهِ تعالى فِیمَا رَغِبَ فِیهِ إِلَیْهِ مُحَمَّدٌ وَ عَلِیٌّ وَ الْأَوْصِیَاءُ
به پنهانى و آشکارشان ایمان آوردهام و بهسوى خدا شوق دارم در آنچه محمد و على و جانشینانش بهسوى او شوق دارد
وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ وَ لَا عِزَّهَ وَ لَا مَنْعَهَ وَ لَا سُلْطَانَ إِلَّا بِللَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ الْعَزِیزِ الْجَبَّارِ.
و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ و عزت و بازدارنده و پادشاهی نیست مگر از براى خداى یکتاى قهار ارجمند جبار.
تَوَکَّلْتُ عَلَى اللَّهِ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ، إِن اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ.
بر خدا توکل مىکنم. هرکه بر خدا توکل کند پس او بس است، قطعاً خدا رساننده است امرش را.
اللَّهُمَّ إِنِّی أُرِیدُکَ فَأَرِدْنِی وَ أَطْلُبُ مَا عِنْدَکَ فَیَسِّرْهُ لِی وَ اقْضِ لِی حَوَائِجِی،
خدایا! من تو را اراده کردهام، تو مرا اراده کن و آنچه در نزد توست مىطلبم پس برایم آسان گردان، حاجتهایم را برآور،
فَإِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُ ﴿شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ﴾
قطعاً تو در کتاب خودت گفتهاى و گفتار تو حق است «ماه رمضانى که در آن قرآن نازل شده است براى هدایت مردم و نشانههایى از هدایت و جداکنندۀ حق و باطل.»
فَعَظَّمْتَ حُرْمَهَ شَهْرِ رَمَضَانَ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ خَصَصْتَهُ وَ عَظَّمْتَهُ بِتَصْیِیرِکَ فِیهِ لَیْلَهَ الْقَدْرِ
پس حرمت ماه رمضان را بهسبب نزول قرآن در آن ماه بزرگ شمردهاى و آن را بهسبب قرار دادن شب قدرت در آن مخصوص ساخته و با عظمت نمودهاى
فَقُلْتَ ﴿لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ﴾
پس گفتهاى «شب قدر بهتر از هزار ماه است که ملائکهها و روح در آن به اذن پروردگارشان از هر امر فروفرستاده مىشوند، سلامتى در این شب تا طلوع صبح است.»
اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ قَدِ انْقَضَتْ وَ لَیَالِیهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ قَدْ صِرْتُ مِنْهُ.
خدایا! این روزهاى ماه رمضان گذشت و شبهایش به پایان رسید و اى خدایا! من بهسوى آنچه تو مىدانى گرویدهام و بهتحقیق که من تا اینجا رسیدهام که مىدانى.
یَا إِلَهِی إِلَى مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی وَ أَحْصَى لِعَدَدِهِ مِنْ عَدَدِی.
اى خدایا! بهسوى آنچه تو داناترى به آن از ما و به شمارشش از ما داناترى گرویدهام،
فَأَسْأَلُک یَا إِلَهِی بِمَا سَأَلَکَ بِهِ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ
پس از تو مىخواهم، اى خدا، به آنچه بندگان صالحت از تو خواستهاند، اینکه درود فرستى بر محمد و آل محمد
وَ أَنْ تَتَقَبَّلَ مِنِّی مَا تَقَرَّبْتُ بِهِ إِلَیْکَ وَ تَتَفَضَّلَ عَلَیَّ بِتَضْعِیفِ عَمَلِی وَ قَبُولِ تَقَرُّبِی وَ قُرُبَاتِی وَ اسْتِجَابَهِ دُعَائِی
و آنچه بهواسطۀ او بهسوى تو تقرب جستهام، از من قبول کنى و با چند برابر ساختن عملم و پذیرفتن نزدیکى و قربانى من و اجابت دعایم، بر من تفضل فرمایى
وَ هَبْ لِی مِنْکَ عِتْقَ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ مُنَّ عَلَیَّ بِالْفَوْزِ بِالْجَنَّهِ وَ الْأَمْنِ یَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ کُلِّ فَزَعٍ وَ مِنْ کُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِیَوْمِ الْقِیَامَهِ.
و آزادى از آتش دوزخ را به من ببخشى و رسیدن به بهشت و امنیت روز ترس از همۀ هولها و از همۀ ترسهایى که براى روز قیامت آماده ساختهاى به من عطا فرمایى.
أَعُوذُ بِحُرْمَهِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ وَ حُرْمَهِ نَبِیِّکَ وَ حُرْمَهِ الصَّالِحِینَ أَنْ یَنْصَرِمَ هَذَا الْیَوْمُ
به حرمت ذات بزرگوارت و حرمت پیغمبرت و حرمت بندگان نیکوکارت پناه مىبرم از اینکه امروز را به آخر برسانى
وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَهٌ تُرِیدُ أَنْ تُؤَاخِذَنِی بِهَا أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُقَایِسَنِی بِهِ وَ تَشْقِیَنِی وَ تَفْضَحَنِی بِهِ
و پیشت از من گناهى باشد که بخواهى با آن مرا مؤاخذه کنى یا گناهى که به آن مقایسهام کنى و بدبختم گردانى و رسوایم سازى
أَوْ خَطِیئَهٌ تُرِیدُ أَنْ تُقَایِسَنِی بِهَا وَ تَقْتَصَّهَا مِنِّی لَمْ تَغْفِرْهَا لِی
یا خطاهایى که مرا با آن قصاص کنى یا با آن مقایسهام کنى که آن را برایم نبخشیده باشى
وَ أَسْأَلُکَ بِحُرْمَهِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ الْفَعَّالِ لِمَا تُرِیدُ، الَّذِی تَقُولُ لِلشَّیْءِ کُنْ فَیَکُونُ، لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ.
و از تو مىخواهم به حرمت ذات کریم، انجامدهندۀ آنچه مىخواهى که براى هرچیزى مىگویى باش، پس به وجود مىآید، نیست خدایى جز او.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِلَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ إِنْ کُنْتَ رَضِیتَ عَنِّی فِی هَذَا الشَّهْرِ أَنْ تَزِیدَ فِیمَا بَقِیَ مِنْ عُمُرِی رِضًى
خدایا! من از تو مىخواهم به حق لا اله الا انت اگر در این ماه از من راضى شدى، باقى عمرم را با خوشنودىات زیاد کنى
وَ إِنْ کُنْتَ لَمْ تَرْضَ عَنِّی فِی هَذَا الشَّهْرِ فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّی،
و اگر در این ماه از من راضى نگشتهاى پس از حالا از من راضى باش،
السَّاعَهَ السَّاعَهَ السَّاعَهَ وَ اجْعَلْنِی فِی هَذِهِ السَّاعَهِ وَ فِی هَذَا الْمَجْلِسِ مِنْ عُتَقَائِکَ مِنَ النَّارِ
این ساعت، این ساعت، این ساعت و مرا در این ساعت و در این مجلس از آزادشدگان آتش
وَ طُلَقَائِکَ مِنْ جَهَنَّمَ وَ سُعَدَاءِ خَلْقِکَ بِمَغْفِرَتِکَ وَ رَحْمَتِکَ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین.
و آزادشدگان جهنم و از سعادتمندان خلقت بهسبب بخشش و رحمتت قرار دهى، اى مهربانترین مهربانان!
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحُرْمَهِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ أَنْ تَجْعَلَ شَهْرِی هَذَا خَیْرَ شَهْرِ رَمَضَانَ عَبَدْتُکَ فِیهِ
خدایا! از تو مىخواهم به حرمت ذات کریمت اینکه این ماه رمضان را بهترین ماه رمضانى که تو را در آن عبادت کردهام
وَ صُمْتُهُ لَکَ وَ تَقَرَّبْتُ بِهِ إِلَیْکَ مُنْذُ أَسْکَنْتَنِی فِیهِ،
و برایت روزه گرفتهام و بهسوى تو تقرب جستهام از زمانى که مرا در آن ساکن کردهاى،
أَعْظَمَهُ أَجْراً وَ أَتَمَّهُ نِعْمَهً وَ أَعَمَّهُ مَغْفِرَهً وَ أَکْمَلَهُ رِضْوَاناً وَ أَقْرَبَهُ إِلَى مَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى.
بزرگترین اجر و تمامترین نعمت و عامترین آمرزش و کاملترین خوشنودى و نزدیکترین آنچه دوست دارى و از آن خوشنودى برایم قرار ده.
اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ شَهْرِ رَمَضَانَ صُمْتُهُ لَکَ
خداوندا! این ماه رمضان را آخرین ماه رمضانى که برایت روزه گرفتهام قرار مده
وَ ارْزُقْنِی الْعَوْدَ فِیهِ ثُمَّ الْعَوْدَ حَتَّى تَرْضَى وَ بَعْدَ الرِّضَا
و بازگشتن آن و سپس بازگشت آن را روزىام کن تا خودت راضى شوى و بعد از راضى شدن
وَ حَتَّى تُخْرِجَنِی مِنَ الدُّنْیَا سَالِماً وَ أَنْتَ عَنِّی رَاضٍ وَ أَنَا لَکَ مَرْضِیٌّ.
و تا مرا از دنیا به سلامت ببرى، درحالىکه تو از من راضى هستى و من مورد رضایت تو هستم.
اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ الَّذِی لَا یُرَدُّ وَ لَا یُبَدَّلُ
خدایا! قرار ده در آنچه حکم حتمى کردهاى و از کارهاى حتمى مقدر ساختى از کارهایى که تغییر و تبدیل در آن راه ندارد
أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ فِی هَذَا الْعَامِ وَ فِی کُلِّ عَامٍ،
که بنویسى مرا از جملۀ حاجیان بیتالحرامت در این سال و در همۀ سالها،
الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ، الْمُتَقَبِّلِ مَنَاسِکُهُمْ، الْمُعَافَیْنَ عَلَى أَسْفَارِهِمْ،
آنهایى که حجشان پسندیده و کوششان قدردانى و گناهانشان بخشیده و عبادتهاى آنها قبول شده و در سفرهاشان عافیت داشتند
الْمُقْبِلِینَ عَلَى نُسُکِهِمْ، الْمَحْفُوظِینَ فِی أَنْفُسِهِمْ وَ أَمْوَالِهِمْ وَ ذَرَارِیِّهِمْ وَ کُلِّ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیْهِمْ.
و به عبادتهایشان رو آوردند که مال و جانهایشان و بچههایشان و هرآنچه بر آنها نعمت دادهاى، محافظت گشتهاند.
اللَّهُمَّ اقْلِبْنِی مِنْ مَجْلِسِی هَذَا فِی شَهْرِی هَذَا فِی یَوْمِی هَذَا فِی سَاعَتِی هَذِهِ مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجَاباً لِی مَغْفُوراً ذَنْبِی
خدایا! این مجلسم را در این ماه، در این روز، در این ساعت برایم رستگارى، نجات، دعاى مستجاب، گناه بخشیدهشده،
مُعَافًا مِنَ النَّارِ وَ مُعْتَقاً مِنْهَا عِتْقاً لَا رِقَّ بَعْدَهُ أَبَداً وَ لَا رَهْبَهَ یَا رَبَّ الْأَرْبَابِ.
معافگشتۀ از آتش و آزادشدۀ از آن، آزادىاى که بعد از آن هرگز بندگى و نه ترسى نباشد قرار ده. اى پروردگار پروردگاران!
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ فِیمَا شِئْتَ وَ أَرَدْتَ وَ قَضَیْتَ وَ قَدَّرْتَ وَ حَتَمْتَ وَ أَنْفَذْتَ أَنْ تُطِیلَ عُمُرِی
خدایا! از تو مىخواهم که قرار دهى در آنچه مىخواهى و اراده دارى و حکم نمودهاى و قدرت دارى و حتمى ساختهاى و نافذ نمودهاى که عمرم را دراز سازى
وَ أن تُنْسِئَ فِی أَجَلِی وَ أَنْ تُقَوِّیَ ضَعْفِی وَ أَنْ تُغْنِیَ فَقْرِی
و مرگم را به تأخیر اندازى و ناتوانىام را قوى گردانى و درویشىام را بىنیاز سازى
وَ أَنْ تَجْبُرَ فَاقَتِی وَ أَنْ تَرْحَمَ مَسْکَنَتِی وَ أَنْ تُعِزَّ ذُلِّی وَ أَنْ تَرْفَعَ ضَعَتِی
و بیچارگىام را درست نمایى و مسکنتم را رحم کنى و خوارىام را عزیز سازى و کارهایم را بلند نمایى
وَ أَنْ تُغْنِیَ عَائِلَتِی وَ أَنْ تُؤْنِسَ وَحْشَتِی وَ أَنْ تُکْثِرَ قِلَّتِی وَ أَنْ تُدِرَّ رِزْقِی فِی عَافِیَهٍ وَ یُسْرٍ وَ خَفْضٍ
و عیالم را غنى گردانى و تنهایىام را مونس باشى و کمىام را زیاد سازى و اینکه روزى مرا در عافیت و آسانى و پستى دوامدار نمایى
وَ أَنْ تَکْفِیَنِی مَا أَهَمَّنِی مِنْ أَمْرِ دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی وَ لَا تَکِلْنِی إِلَى نَفْسِی فَأَعْجِزَ عَنْهَا وَ لَا إِلَى النَّاسِ فَیَرْفُضُونِی
و غم کار دنیا و آخرتم را کفایت کنى و مرا به خودم وا مگذارى که از آن عاجز شوم و مرا بهسوى مردم وانگذارى که آنها مرا برانند
وَ أَنْ تُعَافِیَنِی فِی دِینِی وَ بَدَنِی وَ جَسَدِی وَ رُوحِی وَ وُلْدِی وَ أَهْلِی وَ أَهْلِ مَوَدَّتِی وَ إِخْوَانِی
و در عافیت در دین و جسد و روح و فرزندان و خانواده و دوستان و برادران
وَ جِیرَانِی مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ الْأَحْیَاءِ مِنْهُمْ وَ الْأَمْوَاتِ
و همسایههایم از مردان و زنان مؤمن و مردان و زنان مسلمان زندههایشان و مردگانشان عطا فرمایى
وَ أَنْ تَمُنَّ عَلَیَّ بِالْأَمْنِ وَ الْإِیمَانِ مَا أَبْقَیْتَنِی.
و با امنیت و ایمان تا وقتى که زندهام بر من منت گذارى.
فَإِنَّکَ وَلِیِّی وَ مَوْلَایَ وَ ثِقَتِی وَ رَجَائِی وَ مَعْدِنُ مَسْأَلَتِی وَ مَوْضِعُ شَکْوَایَ وَ مُنْتَهَى رَغْبَتِی.
قطعاً تو دوست و آقاى من و مورد اعتماد من و امید من و جایگاه سؤال من و موضع شکایت من و انتهاى شوقم هستى.
فَلَا تُخَیِّبْنِی فِی رَجَائِی یَا سَیِّدِی وَ مَوْلَایَ وَ لَا تُبْطِلْ طَمَعِی وَ رَجَائِی.
پس مرا ناامید مگردان، اى آقا و اى مولاى من و طمع و امیدم را باطل مساز.
فَقَدْ تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ قَدَّمْتُهُمْ إِلَیْکَ أَمَامِی وَ أَمَامَ حَاجَتِی وَ طَلِبَتِی وَ تَضَرُّعِی وَ مَسْأَلَتِی.
پس بهتحقیق بهسوى تو روى آوردم به حقّ محمد و آل محمد و آنان را پیش روى خودم بهسویت و جلو حاجتها و مطالبات و تضرّع و سؤالهایم قرار دادم.
فَاجْعَلْنِی بِهِمْ وَجِیهاً فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ فَإِنَّکَ مَنَنْتَ عَلَیَّ بِهِمْ بِمَعْرِفَتِهِمْ.
مرا به واسطۀ آنها آبرومند دنیا و آخرت و از مقربین درگاهت قرار ده.
فَاخْتِمْ لِی بِالسَّعَادَهِ وَ الْأَمْنِ وَ الْإِیمَانِ وَ الْمَغْفِرَهِ وَ الرِّضْوَانِ وَ السَّعَادَهِ وَ الْحِفْظِ.
آخر کارم را با سعادت و سلامت و امنیت و ایمان و آمرزش و خشنودى و سعادت و محافظت ختم به خیر گردان.
یَا اللَّهُ أَنْتَ لِکُلِّ حَاجَهٍ لَنَا فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ عَافِنَا
اى خدا! تو براى همۀ حاجت ما هستى. پس بر محمد و آل محمد درود فرست و عافیتم ده
وَ لَا تُسَلِّطْ عَلَیْنَا أَحَداً مِنْ خَلْقِکَ لَا طَاقَهَ لَنَا بِهِ وَ اکْفِنَا کُلَّ أَمْرٍ مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَام
و احدى از مخلوقاتت را که طاقتش را ندارم بر من مسلط مگردان و تمام کارهاى دنیا و آخرتم را، اى صاحب بزرگوارى و کرامت، کفایت فرما.
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَرَحَّمْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ سَلِّمْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ؛
بر محمد و آل محمد درود فرست و بر محمد و آل محمد رحم کن و بر محمد و آل محمد سلام بفرست؛
کَأَفْضَلِ مَا صَلَّیْتَ وَ بَارَکْتَ وَ تَرَحَّمْتَ وَ سَلَّمتَ وَ تَحَنَّنْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ.
چنانکه افضلترین درود و برکت و ترحم و سلام و تهنیت را بر ابراهیم و آل ابراهیم فرستادى. قطعاً تو ستوده و بزرگوارى.
زیارت امامحسین(ع)
«حضرت سیدالشهدا» را زیارت کن.
دعای ندبه
دعای ندبه را بخوان که انشاءالله تعالی بعد از این بیاید و سید بن طاووس میفرماید که چون از دعا فارغ شوی، به سجده رو و بگو:
أَعُوذُ بِکَ مِنْ نارٍ حَرُّها لَایُطْفَأ، وَ جَدِیدُها لَایَبْلى، وَ عَطْشانُها لَایُرْوى.
به تو پناه میآورم از آتشی که حرارتش خاموش نمیشود و تازهاش کهنه نمیگردد و تشنهاش سیراب نمیشود.
پس گونۀ راست را بر زمین گذار و بگو:
إِلهِی لَاتُقَلِّبْ وَجْهِی فِی النَّارِ بَعْدَ سُجُودِی وَ تَعْفِیرِی لَکَ بِغَیْرِ مَنٍّ مِنِّی عَلَیْکَ بَلْ لَکَ الْمَنُّ عَلَیَّ.
خدایا، رخسارم را پس از سجده و به خاک مالیدن آن برای تو در آتش زیرورو مکن که من در این کار بر تو منّت ندارم؛ بلکه فقط تو را بر من منّت است.
سپس گونۀ چپ را بر زمین گذار و بگو:
ارْحَمْ مَنْ أَساءَ وَ اقْتَرَفَ وَ اسْتَکانَ وَ اعْتَرَفَ.
رحم کن بر کسی که بد کرده و مرتکب گناه شده و بیچاره گشته و اقرار نموده است.
آنگاه به حال سجده برگرد و بگو:
إِنْ کُنْتُ بِئْسَ الْعَبْدُ فَأَنْتَ نِعْمَ الرَّبُّ، عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ فَلْیَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِکَ یَا کَرِیمُ.
اگر من بنده بدی بودم، تو پروردگار خوبی هستی، گناه از بندهات بزرگ شده، شایسته است گذشت از جانب تو نیکو باشد ای مهماننواز.
پس «صد مرتبه» بگو:
الْعَفْوَ الْعَفْوَ.
ببخش، ببخش.
لازم به ذکر است در نرمافزار نسیم رضوان، بخشی تحت عنوان مفاتیحالجنان برای کاربران تهیه شده است. برای مشاهدۀ دعاها، زیارات و اعمال سایر ماهها میتوانید به این بخش مراجعه کنید.